استاندارد حسابداری شماره 1 نحوه ارائه صورتهای مالی

هدف صورتهای مالی
هدف صورتهای مالی ارائه اطلاعات تلخیص شده و طبقه بندی شده درباره وضعیت مالی،عملکرد مالی و انعطاف پذیری مالی واحد تجاری است که برای طیفی گسترده از استفاده کنندگان صورتهای مالی در اتخاذ تصمیمات اقتصادی مفید واقع شود.صورتهای مالی همچنین نتایج ایفای وظیفه مباشرت مدیریت یا حسابدهی آنها را در قبال منابعی که در اختیارشان قرار گرفته است،نشان می دهد.به منظور دستیابی به این هدف در صورتهای مالی یک واحد تجاری اطلاعاتی درباره موارد زیر ارائه میشود:
الف)دارائیها
ب)بدهیها
ج)حقوق صاحبان سرمایه
د)درآمدها
ه)هزینه ها
و)جریانهای نقدی
این اطلاعات همراه با سایر اطلاعات مندرج در یادداشتهای توضیحی استفاده کنندگان صورتهای مالی را در پیش بینی جریانهای نقدی آتی واحد تجاری و خصوصأ در زمانبندی و اطمینان از توانایی آن در ایجاد وجه نقد کمک می کند.

مسئولیت صورتهای مالی
مسئولیت تهیه صورتهای مالی با هئیت مدیره یا سایر ارکان اداره کننده واحد تجاری است.
اجزای صورتهای مالی
مجموعه کامل صورتهای مالی شامل اجزای زیر است:
الف)صورتهای مالی اساسی:
1.ترازنامه
2.صورت سود و زیان
3.صورت سود وزیان جامع
4.صورت جریان وجوه نقد
ب)یادداشتهای توضیحی
ملاحظات کلی
تداوم فعالیت:
*مدیریت در زمان تهیه صورتهای مالی باید توان ادامه فعالیت واحد تجاری را ارزیابی کند صورتهای مالی باید بر مبنای تداوم فعالیت تهیه شود مگر اینکه مدیریت قصد انحلال یا توقف عملیات واحد تجاری را داشته باشد یا عملأ ناچار به انجام این کار شود.در مواری که مدیریت از رویدادها و شرایطی آگاهی یابد که ممکن است ابهام اساسی نسبت به توانایی فعالیت واحد تجاری ایجاد کند، این ابهام باید افشا شود.چنانچه صورتهای مالی بر مبنای تداوم فعالیت تهیه نشود این واقعیت باید همرا ه با مبنای تهیه صورتهای مالی و اینکه چرا واحد تجاری فاقد تداوم فعالیت تلقی شده است،افشا شود.
*تداوم فعالیت به معنای ادامه فعالیت واحد تجاری در آینده قابل پیش بینی است.یعنی در تهیه و ارائهخ صورتهای مالی هیچ قصد یا الزامی به انحلال واحد تجاری یا کاهش قابل توجه در حجم عملیات واحد تجاری فرض نمی شود.
*مدیریت برای ارزیابی تداوم فعالیت تمام اطلاعات موجود در خصوص آینده قابل پیش بینی(حداقل 12 ماه پس از تاریخ ترازنامه) رابررسی می کند میزان این بررسی به واقعیات مو جود در هر مورد بستگی دارد درمواردی که واحد تجاری دارای سابقه سود آوری است و به آسانی به منابع مالی دسترسی دارد نتیجه گیری درباره مناسب بودن کاربرد مبنای تداوم فعالیت برای واحد تجاری می تواند بدون تجزیه و تحلیل تفصیلی امکان پذیر باشد.در غیر اینصورت برای ارزیابی تداوم فعالیت ممکن است بررسی مواردی از قبیل عوامل مؤثر بر سود آوری جاری و مورد انتظار،جدول زمانی بازپرداخت بدهیها و منابع بالقوه تأمین مالی ضروری باشد.


مبنای تعهدی
به استثنای اطلاعات مربوط به جریانهای نقدی واحد تجاری باید صورتهای مالی خود را بر مبنای تعهدی تهیه کند.
در مبنای تعهدی معاملات و سایر رویدادها در زمان وقوع (و نه در زمان دریافت و پرداخت وجه نقد)شناسایی و در اسناد و مدارک حسابداری ثبت می شود و در صورتهای مالی دوره های مربوط انعکاس می یابد.بسیاری از هزینه ها بر مبنای رابطه مستقیم مخارج تحمل شده با درآمدهای تحصیل شده در صورت سود و زیان شناسایی می شود(تطابق هزینه و درآمد)در هر صورت کاربرد مفهوم تطابق شناخت اقلامی را در ترازنامه که با تعریف دارائیها یا بدهیها انطباق ندارد،مجاز نمی شمرد.
ثبات رویه در نحوه ارائه
نحوه ارائه و طبقه بندی اقلام صورتهای مالی از یک دوره به دوره بعد نباید تغییر کند مگر در مواردی که:
الف)تغییری عمده در ماهیت عملیات واحد تجاری یا تجدید نظر در نحوه ارائه صورتهای مالی حاکی از این باشد که تغییر مزبور به ارائه مناسبتر معاملات یا سایر رویدادها منجر شود یا
ب)تغییری در نحوه ارائه، به موجب یک استاندارد حسابداری الزامی شود.
به موقع بودن
چنانچه صورتهای مالی ظرف مدت معقولی بعد از تاریخ ترازنامه در اختیار استفاده کنندگان قرار نگیرد،مفید بودن آن کاهش می یابد.واحد تجاری باید صورتهای مالی خود را حداکثر ظزف مهلت مقرر در قوانین و مقررات مربوط منتشر کند.عواملی نظیر پیچیدگی عملیات واحد تجاری دلیل کافی برای خودداری از گزارشگری به موقع محسوب نمی شود.
ترازنامه
ترازنامه باید حداقل حاوی اقلام اصلی زیر باشد:
الف)داراییهای ثابت مشهود
ب)داراییهای نامشهود
ج)سرمایه گذاریها
د)موجودی مواد و کالا
ه)حسابها و اسناد دریافتنی تجاری و سایر حسابها و اسناد دریافتنی
و)موجودی نقد
ز)حسابها و اسناد پرداختنی تجاری و سایر حسابهاو اسناد پرداختنی
ح)ذخیره مالیات
ط)ذخیره مزایای پایان خدمت کارکنان
ی)بدهیهای بلند مدت
ک)سهم اقلیت
ل)سایر اندوخته ها
این استاندارد ترتیب یا شکل ارائه اقلام تعیین نمی کند این بند از استاندارد تنها فهرست آن گروه از اقلام اصلی را ارائه می کند که به لحاظ ماهیت یا کارکرد به اندازه ای با یکدیگر متفاوتند که ارائه جداگانه آنها در ترازنامه ضرورت می یابد.در موارد زیر اقلام اصلی یاد شده تعدیل می شود:
الف)هرگاه استاندارد حسابداری دیگری ارائه جداگانه یک قلم را در ترازنامه الزامی کند، یا زمانی که مبلغ،ماهیت یا کارکرد یک قلم به گونه ای باشد که ارائه جداگانه آن به ارائه مطلوب وضعیت مالی واحد تجاری کمک کند آن قلم به اقلام اصلی اضافه می شود و
ب)شرح یا ترتیب درج اقلام ممکن است با توجه به ماهیت واحد تجاری و ماهیت معاملات آن و به منظور فراهم آوردن اطلاعات لازم جهت درک کلی وضعیت مالی واحد تجاری تعدیل شود.
واحد تجاری باید موارد زیر را در ترازنامه یا در یادداشتهای توضیحی افشا کند:
الف)برای هر یک از طبقات شهام:
1.تعداد سهام مصوب
2.تعداد سهام منتشر شده و میزان سرمایه پرداخت شده
3.ارزش اسمی هر سهم
4.حقوق،مزایا و محدودیت های مربوط و
5.سهام واحد تجاری که در مالکیت واحدهای تجاری فرعی و وابسته است.
ب)مبالغ دریافتی بابت افزایش سرمایه قبل از ثبت قانونی آن
ج)صرف سهام
د)ماهیت و موضوع هر یک از اندوخته ها و
ه)مبالغ منظور شده در صورتهای مالی بابت سود سهام پیشنهادی.
صورت سود و زیان
صورت سود وزیان باید حداقل حاوی اقلام اصلی زیر باشد:
الف)درآمدهای عملیاتی
ب)هزینه های عملیاتی
ج)سود و زیان عملیاتی
د)هزینه های مالی
ه)سایر درآمدها و هزینه های غیر عملیاتی
و)مالیات بر درآمد
ز)سود یا زیان فعالیتهای عادی
ح)اقلام غیر مترقبه
ط)سهم اقلیت
ی)سود یا زیان خالص
صورت سود وزیان جامع و تغییرات حقوق صاحبان سرمایه
الزامات مربوط به نحوه ارائه صورت سود و زیان جامع و تغییرات حقوق صاحبان سرمایه و موارد افشای مربوط در استاندارد حسابداری شماره 6 با عنوان گزارش عملکرد مالی تشریح شده است که در آینده ارائه خواهد شد.

صورت جریان وجوه نقد
الزامات مربوط به نحوه ارائه صورت جریان وجوه نقد و موارد مربوط در استاندارد حسابداری شماره 2 به عنوان صورت جریان وجوه نقد تشریح شده است.طبق استاندارد مذکور اطلاعات مربوط به جریانهای نقدی مبنایی را برای ارزیابی توان واحد تجاری در ایجاد وجه نقد و نیاز واحد تجاری در استفاده بهینه از جریانهای نقدی فراهم می آورد که برای استفاده کنندگان صورتهای مالی مفید است.
یادداشتهای توضیحی
اطلاعات زیر باید در یادداشتهای توضیحی واحد تجاری افشا شود:
الف)تصریح اینکه صورتهای مالی بر اساس استاندارد حسابداری تهیه شده است.
ب)رویه های حسابداری اعمال شده در خصوص معاملات و رویدادهای با اهمیت.
ج)مواردی که افشای آنها طبق استانداردهای حسابداری الزامی شده و در بخش دیگری از صورتهای مالی ارائه نشده است و
د)موارد دیگری که در صورتهای مالی اساسی ارائه نشده است لیکن افشای آنها برای ارائه مطلوب ضرورت دارد.
یادداشتهای توضیحی باید به نحوی منظم ارائه شود. هر قلم مندرج در ترازنامه،صورت سودوزیان،صورت سودوزیان جامع و صورت جریان وجوه نقد باید به یادداشتهای توضیحی مربوط عطف داده شود.
برای کمک به درک صورتهای مالی و مقایسه آن با صورتهای مالی واحد های تجاری دیگر،یادداشتهای توضیحی عمومأ به ترتیب زیر ارائه می شود:
الف)تصریح اینکه صورتهای مالی طبق استاندارد های حسابداری تهیه شده است
ب)مبنا یا مبانی اندازه گیری و رویه های حسابداری مورد استفاده
ج)اطلاعات تکمیلی درباره اقلام ارائه شده در صورتهای مالی اساسی به ترتیب صورتهای مالی و به ترتیب اقلام اصلی ارائه شده در آنها و
د) سایر موارد افشا،شامل:
1.بدهیهای احتمالی،تعهدات و سایر اطلاعات مالی و
2.اطلاعات غیر مالی.
افشای رویه های حسابداری
موارد زیر باید در بخش اهم رویه های حسابداری یادداشتهای توضیحی تشریح شود:
الف)مبنا یا مبانی اندازه گیری مورد استفاده در تهیه صورتهای مالی و
ب)کلیه رویه های حسابداری لازم برای درک مناسب صورتهای مالی.
سایر موارد افشا
واحد تجاری باید موارد زیر را نیز در یادداشتهای توضیحی افشا کند:
الف)اقامتگاه و شکل حقوقی واحد تجاری،کشور محل فعالیت آن و نشانی مرکز ثبت شده(یا محل اصلی فعالیت چنانچه متفاوت از کشور محل اقامت)
ب)شرحی از ماهیت عملیات واحد تجاری و فعالیتهای اصلی آن.
ج)نام واحد تجاری اصلی و واحد تجاری اصلی نهایی گروه و
د)تعداد کارکنان در پایان دوره یا میانگین تعداد آنها طی دوره.